Rook: de grootste bedreiging
Bij brand denken veel mensen dat het grootste gevaar van het vuur komt. Hoewel vuur een bijna alles vernietigende kracht heeft, is rook meestal de oorzaak van een dodelijke afloop bij brand. Meer nog, onderzoek heeft aangetoond dat, ook bij een niet-totale brand de rookschade vele malen groter is dan de schade door het directe vuur.
Rook is om vier redenen gevaarlijk:
- Rook is giftig. Wanneer je rook inademt, adem je de giftige gassen zoals koolmonoxide en cyanide in. Deze schakelen de zuurstoftoevoer naar organen als hersenen, nieren en darmen uit en leggen de stofwisseling in cellen plat. Zelfs kort rook inademen kan dodelijk zijn.
- Rook bevat roetdelen. Het inademen van fijne roetdeeltjes kan ontstekingen in de luchtpijp en de longen veroorzaken.
- Rook is heet. De hete lucht zorgt ervoor dat je luchtwegen – van mond tot longen – verbranden.
- Rook is ondoorzichtig. In een ruimte gevuld met rook raak je al snel gedesoriënteerd en wordt het moeilijk om de uitgang te vinden.
Bij brand moet ten allen prijze voorkomen worden dat mensen in met rook gevulde ruimtes terechtkomen.
Rook: afvoeren!
Bij brand in een gesloten ruimte zullen de hete rookgassen van bovenaf de gehele ruimte vullen. Een RWA of Rook- en WarmteAfvoersysteem (ook wel rookbeheersingsysteem genoemd) is gericht op het zorgen van een rookvrije vluchtweg door rook uit het gebouw te voeren.
Een RWA-systeem zorgt voor de afvoer van hete rookgassen waardoor:
- een rookvrije vluchtweg wordt gegarandeerd;
- de temperatuur wordt verlaagd en de gebouwconstructie beschermd wordt tegen bezwijken;
- de brandweer gericht kan blussen (dit wordt een binnen-aanval genoemd);
- rook- en brandschade aan het gebouw en de inboedel beperkt worden.
Daarnaast kan het RWA-systeem gebruikt worden voor dagelijkse ventilatie en zelfs voorzien in het binnenlaten van daglicht.
Waaruit bestaat een RWA-systeem?
Een RWA-systeem bestaat uit een natuurlijk, dan wel een mechanisch luchtafvoersysteem en een luchttoevoersysteem. De afvoer bestaat uit koepels of lamellen die worden geactiveerd door een brandmeldinstallatie. Afhankelijk van de situatie zijn er één of meerdere, al dan niet bedienbare, rookschermen nodig. Het is uiteraard noodzakelijk dat al deze componenten integraal gedimensioneerd worden en naadloos op elkaar aansluiten. Bovendien moet een RWA-systeem, zoals elke technische installatie, periodiek nagezien worden en door vakkundig personeel onderhouden worden.